5 tips voor de logistieke sector
Bron: Flowsmagazine
In het Flowsmagazine van maart brengt de redactie een overzicht van mensen/projecten die het grote begrip 'duurzaamheid' concreet vormgeven. In deze bijdrage reikt professor Hans Verboven (UA) vijf concrete oplossingen aan voor de logistieke sector.
Europa streeft ernaar tegen 2050 klimaatneutraal te zijn in het kader van de Green Deal. Ook de logistieke sector zal zware inspanningen moeten leveren om die doelstelling te halen. Maar hoe maak je hier als bedrijf concreet werk van? Hans Verboven, professor duurzaamheidsmanagement aan de Universiteit Antwerpen geeft hier de oplossingen.
Het jaar 2050 mag nog veraf lijken, de Green Deal is geen ver-van-mijn-bedshow. Zo wil Europa tegen 2030 onder de noemer van ‘Fit for 55’ de uitstoot van broeikasgassen al met 55% verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. De druk op de transportsector om de CO2-uitstoot te reduceren, zal steeds groter worden. Zo zullen het wegvervoer en de scheepvaart in de toekomst onder een emissiehandelssysteem (ETS) vallen om een prijs te zetten op de uitstoot die ze veroorzaken.
De Europese expediteursvereniging CLECAT verklaart zich voorstander van de plannen van Europa om het wegvervoer in te schakelen in een emissiehandelssysteem, maar alleen onder bepaalde voorwaarden. “Het principe van ‘de gebruiker en vervuiler betaalt’ moet voor alle weggebruikers gelden. En het handelssysteem in emissies moet gehanteerd worden als enige instrument om CO2 voor het wegvervoer in rekening te brengen en niet in combinatie met andere instrumenten zoals de Eurovignet-richtlijn. Want anders betaalt de sector twee keer de rekening”, zegt Nicolette Van der Jagt, directeur van CLECAT. “Bovendien moeten de inkomsten uit ETS rechtstreeks dienen om de toegang te bevorderen tot alternatieve brandstoffen én voor de bijhorende laad- en tankinfrastructuur.”
Maar hoe ga je nu concreet aan de slag als logistieke speler? Hans Verboven, die naast deeltijds professor, ook zaakvoerder is van het advieskantoor Sustacon, begeleidde met zijn team al verschillende spelers in de logistieke keten, waaronder Van Moer Logistics, om de Europese duurzaamheidsdoelstellingen naar de praktijk te vertalen. Voor Flowsmagazine reikt hij vijf oplossingen aan om als ketenspeler de handen uit de mouwen te steken op weg naar een koolstofneutraal wegtransport. In een handige tabel (zie kader) becijfert hij ook de impact van keuzes op de CO2-voetafrdruk.
1. Inzetten op multimodaal vervoer
Steeds meer wordt er ingezet op de omslag van wegvervoer naar transport over het water of spoor waarbij de vrachtwagen alleen nog dient als transportmiddel voor de first of last mile. Zo streeft de Belgische overheid naar een verdubbeling van het spoorvervoer van 10 naar 20% in 2030.
“Van Moer Logistics vervoert intussen meer dan 50% van zijn volume over het water en streeft ernaar om door een uitbreiding van de terminals tegen 2025 een aandeel van 75% vervoer via binnenvaart te noteren”, zegt Verboven. “Voor logistieke dienstverlening valt op dat vlak ook een meerwaarde te boeken door samen te werken en synergie te vinden met de verschillende schakels in de logistieke keten. Een logistiek bedrijf kan zo de regisseur zijn in een complex multimodaal netwerk.”
2. CO2-uitstoot rapporteren
In sommige landen, zoals in Frankrijk, gelden al verplichtingen op het vlak van CO2-rapportering. Door je uitstoot te berekenen, kan je daarna ook reductieplannen uitwerken. De professor verwijst daarbij naar verschillende treden op een ladder. “De CO2-prestatieladder bestaat uit vijf treden: hoe hoger op de ladder, hoe verder je staat met je CO2-beleid. De eerste drie treden zijn gericht op CO2-uitstoot binnen de eigen organisatie (de zogenaamde scope 1 en 2). De twee hoogste treden zijn breder: die richten zich op samenwerkingen met leveranciers, klanten en andere partners. Daarbij wordt gekeken naar de hele keten (de zogenaamde scope 3).
Ook expediteursvereniging FORWARD Belgium zet in op CO2-rapportering. “We merken dat nog heel wat bedrijven worstelen met de berekening van hun CO2-uitstoot. Het is niet altijd makkelijk om de nodige data daarvoor te verzamelen. Samen met het innovatieplatform VIL ontwikkelden we een Lean and Green-traject waarbij deelnemers het engagement aangaan om hun CO2 te monitoren en op vijf jaar tijd met 20% te reduceren”, zegt Olivier Schoenmaeckers, managing director bij FORWARD Belgium.
3. Bedrijfsvloot vergroenen
De komende jaren blijft het wegvervoer nog voor een groot deel afhankelijk van dieselvoertuigen. Voor veel transporteurs die willen decarboniseren, zijn betaalbare alternatieven nog niet voorhanden. Toch steken de e-trucks de neus aan het venster en wordt er volop ingezet op het onderzoek naar vrachtwagens die worden aangedreven door waterstof. Van alternatieven zoals lng (liquefied natural gas) en de bi-fuel-waterstoftrucks wordt ook een significante toename verwacht. “Door partnerschappen aan te gaan met andere spelers en klanten, kunnen transporteurs op dat vlak pionierswerk verrichten”, zegt professor Verboven.
4. Planning optimaliseren door digitalisering en samenwerking
Ook de IT-afdeling kan haar bijdrage leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen. Het verbeteren van de beladingsgraad van vrachtwagens heeft een sterke invloed op de vermindering van de uitstoot van CO2 per transportprestatie. Verboven: “Vandaag rijden er nog te veel trucks rond op de weg. Met de juiste kennis, digitale planningstechnieken, een samenwerking en IT-capaciteit kunnen er minder kilometers gereden worden met minder of geen vracht aan boord. Dat betekent niet alleen een voordeel voor het milieu, maar ook voor je operationele kosten.”
5. Rijgedrag van chauffeurs verbeteren
De nieuwste generatie vrachtwagens zorgt door tal van aerodynamische factoren, zoals efficiënte spiegels en de vorm van de cabine, al voor een brandstofbesparing. Maar ook het rijgedrag van vrachtwagenchauffeurs kan het verschil maken. Zo ontwikkelde het transportbedrijf Xwift al een beloningssysteem voor chauffeurs die met hun rijgedrag bijdragen tot een daling van de brandstofkosten. “Er zijn grote verschillen tussen het verbruik van chauffeurs: tot wel 15% op dezelfde trajecten. Ook daar valt een duurzaamheidswinst te boeken die ook in je marge komt.”
